Hoạt động phục hồi, tái tạo hệ sinh thái rạn san hô được thực hiện hàng năm bằng phương pháp, công nghệ tiên tiến nhất hiện đang được áp dụng tại Việt Nam và trên thế giới.Việc trồng phục hồi rạn san hô đã tái tạo và duy trì môi trường sống của các loài thủy sinh, từ đó làm phong phú thêm tính đa dạng loài và sinh cảnh của các hệ sinh thái thủy sinh trong các phân khu chức năng của Khu bảo tồn biển Phú Quốc.
San hô trồng phục hồi năm 2021 phát triển tốt
Năm 2021, Vườn Quốc gia Phú Quốc đã phối hợp với chuyên gia của Viện Hải Sản thực hiện công tác trồng phục hồi rạn san hô trên nền san hô bị suy thoái. Kết quả cho thấy tính thích nghi và tốc độ sinh trưởng của san hô tại khu vực được phục hồi phát triển tương đối tốt. Phương pháp, kỹ thuật trồng phục hồi đã được các kỹ thuật viên của Phòng bảo tồn biển và đất ngập nước nội địa tiếp thu, vận dụng ngoài thực địa.
Để tiếp tục theo dõi tốc độ tăng trưởng của các tập đoàn san hô được trồng trong năm 2021 và nghiên cứu trồng thêm tại các khu vực biển lân cận. Từ ngày 05 đến ngày 08/4/2022 Phòng Bảo tồn biển và đất ngập nước nội địa đã tiến hành thực hiện hoạt động trồng, phục hồi rạn san hô đợt 1 năm 2022.
Trong đợt này trồng phục hồi rạn san hô tại mặt phía Nam của Hòn Kim Quy thuộc Phân khu dịch vụ - hành chính Khu bảo tồn biển. Khu vực này có độ phủ san hô ở mức trung bình, chủ yếu là các loài san hô khối, tỷ lệ hợp phần đáy cứng và cao - phù hợp cho việc cố định giá thể trồng phục hồi các tập đoàn san hô. Vị trí phục hồi nằm xung quanh tọa độ X=442883, Y=1097185 (hệ toạ độ VN2000), độ sâu từ 09 đến 10m. Bên cạnh đó, khu vực mặt Nam hòn Kim Quy - nơi phục hồi rạn san hô ít chịu tác động bởi các yếu tố chủ quan của con người như hoạt động du lịch, hoạt động neo đậu của tàu thuyền và cano. Tuy nhiên, vào mùa gió mùa Tây Nam khu vực này sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp của sóng gió.
San hô giống để trồng phục hồi
Việc lựa chọn các loài san hô giống đem trồng phục hồi phải phù hợp với điều kiện sinh thái tự nhiên của địa điểm trồng phục hồi và nguồn giống được lấy từ vườn ươm san hô tại hòn Mây Rút Trong thuộc Khu bảo tồn biển Phú Quốc. Nguồn san hô giống đem đi phục hồi phải đảm bảo không bị hư hại, không bị bệnh do các yếu tố khác nhau, có màu sắc ở tình trạng phát triển bình thường. Các loài san hô được phục hồi tại khu vực này chủ yếu là các loài san hô gạc nai: Acropora formosa (Dana, 1846), Acropora austera, Acropora Nobilis.
Phương pháp lấy giống san hô và di chuyển: Sử dụng các dụng cụ kìm, kẹp để tách các mảnh san hô, kích thước tách mảnh san hô giống >10 cm/tập đoàn. Quá trình tách mảnh giống tránh làm tổn thương đến các tập đoàn san hô gốc, đối với san hô cành phân mảnh từ 10-20% kích thước hoặc sinh lượng của tập đoàn gốc, tối đa không quá 50%. Lưu giữ san hô giống có sục khí hoặc có trao đổi nước và vận chuyển nhanh chóng về điểm trồng phục hồi.
Các kỹ thuật viên đang thực hiện trồng phục hồi san hô
Kỹ thuật trồng phục hồi: Cố định các tập đoàn san hô trên nền đáy tự nhiên: chọn nền đáy là san hô chết hoặc đá không phủ rong và bùn, các tập đoàn san hô được cố định trực tiếp trên nền san hô chết bằng đinh bê tông và dây rút. Để tạo sự chắc chắn, dùng 02 đinh bê tông (dài 10 – 15 cm) đóng cách nhau 5cm trên nền san hô chết làm điểm tựa để cố định 01 tập đoàn san hô. Gắn các mảnh san hô phục hồi sao cho mảnh san hô tiếp xúc được nhiều nhất với bề mặt nền đáy và giá thể, hầu hết các polyp của tập đoàn được hướng lên trên. Dựa vào cấu trúc bề mặt nền đáy để lựa chọn các vị trí phục hồi san hô phù hợp nhất đảm bảo san hô không bị vùi lấp hoặc chịu hướng sóng tác động trực tiếp, khoảng cách trung bình giữa các tập đoàn san hô từ 0,3 – 1 m.
Hình ảnh San hô sau khi được trồng
trên giá thể đinh thép
Tổng số tập đoàn san hô được trồng phục hồi: 450 tập đoàn được trồng trên giá thể là đinh thép.
Sau 6 đến 8 tháng trồng phục hồi, sẽ tiến hành kiểm tra lại nhằm đánh giá khả năng phục hồi của rạn về tốc độ sinh trưởng, tính thích nghi của từng loài theo từng độ sâu, khu vực nhất định và đây là cơ sở khoa học để phục hồi san hô trên diện rộng trong Khu bảo tồn biển Phú Quốc.
